Adviezen om wél te doen tijdens je zwangerschap

Blijf luisteren naar je lichaam

Multivitaminen voor zwangeren

Gedurende de gehele zwangerschap en borstvoedingsperiode raden we je aan om multivitaminen  speciaal voor zwangeren te gebruiken. (hierin zit o.a. foliumzuur, vitamine B en vitamine D en ijzer)

Tandarts

Goede gebitsverzorging is belangrijk tijdens de zwangerschap. Door de hormonen heb je sneller last van geïrriteerd en bloedend tandvlees, waardoor het moeilijker is je tanden goed schoon te houden. Ontstoken tandvlees verhoogt bovendien de kans op een miskraam en vroeggeboorte. Als voor een tandheelkundige behandeling een plaatselijke verdoving nodig is, kun je die zonder problemen nemen. Meld altijd vooraf aan je tandarts en mondhygiënist dat je in verwachting bent.

Seks

Vrijen kan geen kwaad in de zwangerschap. Sommige vrouwen hebben in de zwangerschap minder zin om te vrijen vanwege allerlei klachten. Andere vrouwen hebben juist meer zin om te vrijen. De baarmoeder kan tijdens het vrijen samentrekken. Dat kan beangstigend zijn, maar kan op zich geen kwaad. Omdat de baarmoedermond in de zwangerschap beter doorbloed is kan je bij vrijen tijdens de zwangerschap wat sneller een beetje bloedverlies ervaren. Dit noemen we een contactbloeding. Het betreft weinig bloedverlies dat na het vrijen stopt, mogelijk verlies je daarna nog wat donkerbruin (oud) bloed. Dit kan geen kwaad. Echter, bij onverklaard bloedverlies of gebroken vliezen en bij dreigende vroeggeboorte wordt vrijen afgeraden.

Sporten

Het is gezond om te sporten, ook tijdens je zwangerschap. Luister goed naar je lichaam. In de zwangerschap zijn je gewrichten kwetsbaarder waardoor sneller blessures ontstaan. Contactsporten (vechtsport) of sporten waarbij het risico op vallen (paardrijden) bestaat moeten na 16 weken zwangerschap vermeden worden. Daarnaast wordt duiken in de zwangerschap afgeraden omdat dit een risico op aangeboren afwijkingen geeft. Verder geldt bij alle sporten dat het tempo en de intensiteit gaandeweg mogelijk wat moet worden aangepast. Daarnaast geldt dat je de buikspieren na vier maanden zwangerschap niet meer mag trainen.

Vliegen

Zolang de zwangerschap normaal verloopt, is vliegen geen bezwaar. De meeste vliegmaatschappijen nemen geen zwangeren mee na de 32-34 weken, maar dit verschilt per maatschappij. Daarnaast is het verstandig om een zwangerschapsverklaring mee te nemen. Hierin vermelden we de uitgerekende datum zodat je aan de vliegmaatschappij kan aantonen hoever je zwanger bent. Bij lange vluchten is het belangrijk om regelmatig te bewegen om trombose te voorkomen. Denk na over de locatie en kwaliteit van medische zorg voor jezelf  (voor 24 weken zwangerschap) en voor jezelf en de pasgeborene (na 24 weken zwangerschap) op de bestemming waar je naartoe vliegt.

Vakantie

Op vakantie gaan kunnen we natuurlijk iedereen van harte aanbevelen.  Als je zwanger bent is het wel slim over een aantal zaken na te denken bij de keuze voor een bestemming. Niet overal ter wereld is de zorg zo goed als in west/noord-Europa, Australië, Amerika en Canada en zelfs daar zijn regionaal logistieke beperkingen. Natuurlijk ga je er niet vanuit dat je zorg nodig gaat hebben voor jezelf of je kindje maar toch… Verdiep je even in de mogelijkheden/beperkingen van het zorgsysteem op je vakantiebestemming. En neem altijd je zwangerschapskaart mee op vakantie.

Adviezen om niet te doen tijdens je zwangerschap

Let goed op met de volgende zaken:

Kattenbak en tuinieren (toxoplasmose)

Toxoplasmose is een ziekte die schadelijk kan zijn voor je ongeboren kind. De ziekte wordt veroorzaakt door een parasiet. Die parasiet kan voorkomen in uitwerpselen van (vooral) jonge katten. Hierdoor kan de parasiet ook in de tuin of zandbak terechtkomen. Draag daarom handschoenen als je in de tuin werkt of als je de kattenbak verschoont. En was je handen nadien. Ook van het eten van rauw vlees of ongewassen groenten of fruit kun je toxoplasmose krijgen.

CMV

Het cytomegalievirus is een veel voorkomend virus dat vooral wordt doorgegeven door jonge kinderen via lichaamsvloeistoffen zoals urine, bloed en speeksel. Het cytomegalievirus komt veel voor: 50 tot 80% van de volwassenen loopt gedurende hun leven het CMV op. Een CMV infectie is voor de meeste mensen en kinderen ongevaarlijk en gaat vaak ook ongemerkt weer over. Als je dit virus echter voor de eerste keer doormaakt in de zwangerschap (deze kans is minder dan 1%) kan het virus worden overgedragen op het kind. Bij een klein deel van de voor de geboorte geïnfecteerde kinderen leidt dit tot aangeboren afwijkingen. De kans op besmetting tijdens de zwangerschap is het grootst voor zwangeren die al peuters/kleuters in huis hebben en voor zwangeren die werkzaam zijn in de kinderopvang. Om de kans op besmetting te verkleinen, is het belangrijk om je handen te wassen na elk contact met urine, bloed of luiers. Ook wordt het eten van dezelfde lepel/tandenborstel met een kind afgeraden.

Listeria bacterie

Listeria is een bacterie die een voedselvergiftiging kan veroorzaken. De voedselvergiftiging kan gepaard gaan met klachten als koorts, hoofdpijn, spier- en gewrichtspijn maar dat hoeft niet. Soms is een besmetting ongemerkt. De kans op besmetting is heel klein maar vooral een besmetting in het 3e timester van de zwangerschap kan ernstige gevolgen hebben voor het ongeboren-/pasgeboren kindje.
De listeria bacterie zit in de grond, in dieren en in gewassen (groenten van het land). Besmetting met de bacterie komt bijna altijd door het eten van besmet voedsel. Was daarom altijd rauwe groenten en fruit voor je deze eet; doorbak vis en vlees; eet geen voor verpakte vis maar eet verse vis; houd rauwe etenswaren gescheiden van bereid voedsel; eet geen kliekjes; bewaar voedsel op de juiste temperatuur; let op de houdbaarheid van voedsel; houd de koelkast goed schoon en werk hygiënisch in de keuken.

Medicijnen

We adviseren je zeer terughoudend te zijn met het gebruik van medicatie in je zwangerschap. Overleg altijd eerst even met je (huis)arts, met ons of met de apotheker. Als er sprake is van incidentele pijn in de zwangerschap kan er zo nodig een paracetamol zonder codeïne of coffeïne worden gebruikt. Gebruik dit wel zo min mogelijk met een maximum van zes tabletten per dag; gedurende maximaal een week.

Röntgenfoto’s

Tijdens je zwangerschap kan je beter geen röntgenfoto’s laten maken. Hoewel de hoeveelheid straling die wordt gebruikt maar heel klein is, bestaat er geen veilige bovengrens. Daarom adviseer ik de foto uit te stellen tot na de zwangerschap. Indien het toch noodzakelijk is, wordt je buik beschermd met een loden schort.

Sauna

De eerste drie maanden raden we het saunabezoek af i.v.m. het risico op aangeboren afwijkingen bij langdurig hoge lichaamstemperatuur. Daarna is het afhankelijk van wat je gewend bent. Ben je niet gewend om naar de sauna te gaan begin hier dan niet in de zwangerschap mee. Maak geen gebruik van de infraroodsauna en doe niet mee aan opgietingen.

(Kinder)boerderij

Ziekteverwekkers die ziekten van dieren op mensen kunnen overdragen noemen we zoönose. Als zwangere ben je extra kwetsbaar omdat via jou, ook je kindje besmet kan raken. Voorbeelden van ziekteverwekkers zijn toxoplasmose, LCMV, Listeria en Q-koorts. Ben je als zwangere werkzaam in de agrarische sector neem dan voldoende beschermende maatregelen (goede hygiëne, draag handschoenen) wanneer je werkt met zieke, drachtige, barende, pasgeboren dieren.
Voor zwangeren wordt een bezoek aan de kinderboerderij ontraden. Ga je toch; vermijd dan contact met diervoedsel en uitwerpselen en was je handen na contact met de dieren.

Haren verven

Helaas weten we tot op heden niet goed wat de invloed is van stoffen die vrijkomen bij het verven van haren. Daarom is het lastig een richtlijn hiervoor te geven. We adviseren je dit bij voorkeur niet in de eerste drie maanden van de zwangerschap te doen. Soms is het resultaat niet zo als voor de zwangerschap het geval zou zijn.

Schilderen

Verf bestaat uit stoffen die snel verdampen, waardoor je ze makkelijk inademt. Vooral van terpetine en soortgelijke oplosmiddelen bestaat het vermoeden dat ze een negatieve invloed hebben op het zenuwstelsel van het ongeboren kind. Als je toch wilt schilderen dan raad ik aan om verf op waterbasis te gebruiken. Zorg daarnaast dat de ruimte waarin je werkt goed geventileerd wordt en dat je niet te lang achter elkaar aan het schilderen bent.

Zonnebaden

Voor zowel de zon als de zonnebank geldt; wees voorzichtig. Door de zwangerschap krijgen veel vrouwen een toegenomen pigmentatie van de huid. Sommige vrouwen krijgen door blootstelling aan UV-licht een zwangerschapsmasker (een masker-vormige, bruine verkleuring in het gezicht). Het vervelende is dat dit na de zwangerschap niet altijd meer verdwijnt. We raden dan ook aan een extra hoge beschermende factor zonnebrandcrème te gebruiken.

Wintersport/ grote hoogte

In het hooggebergte zit minder zuurstof in de lucht. In de zwangerschap gebruik je juist meer zuurstof omdat je niet alleen jezelf, maar ook je kindje van zuurstof moet voorzien. Daarom is het beter om niet op vakantie te gaan naar een gebied dat hoger ligt dan 2150 meter. Hoe verder je in de zwangerschap bent, hoe minder stabiel je beweegt en dus makkelijker uit evenwicht raakt.  Als je toch graag op wintersport wilt, ga dan vroeg in de zwangerschap naar een niet te hoog gelegen gebied.