Prenataal onderzoek

Prenataal onderzoek of ook wel prenatale screening genoemd, is de mogelijkheid onderzoek te doen naar de gezondheid van je kindje tijdens de zwangerschap. Er zijn twee soorten onderzoek: screening op down-, edwards- en patausyndroom doormiddel van de NIPT en screening naar lichamelijke afwijkingen doormiddel van de 13 wekenecho en de 20 wekenecho.

Al in het begin van de zwangerschap stellen we je de vraag of je onderzoek wilt laten doen naar de gezondheid van je kindje. De keuze om onderzoek te laten doen, laten we geheel aan jullie, maar we zullen je hierin begeleiding bieden door het geven van informatie en uitleg. Dit doen we tijdens een gesprek rond 10 weken zwangerschap. De keuze voor wel of geen prenatale screening kan lastig zijn. Het is belangrijk dat de keuze past bij je eigen gevoel en ideeën over bijvoorbeeld de zwangerschap, het ouderschap en je levenswijze. Belangrijke vragen die je daarbij kunt stellen zijn: Wil ik tijdens de zwangerschap al weten of het kind een aangeboren afwijking heeft? Of wil ik liever afwachten? En als ik te horen krijg dat het kind een aangeboren afwijking heeft, wat wil ik dan doen? Op onderzoekvanmijnongeborenkind.nl vind je filmpjes over de testen en de keuzehulp. Deze keuzehulp kan je helpen om je gedachten over prenatale screening op een rij te krijgen.

NIPT

Wanneer je kiest voor de NIPT (niet invasieve prenatale test) dan kan je dit onderzoek laten verrichten tussen de 10 en 19 weken zwangerschap. Voor de NIPT wordt bloed afgenomen bij de moeder. In dit bloed wordt het DNA van het ongeboren kindje getest op Downsyndroom ( trisomie21), Edwardssyndroom ( trisomie 18) en Patausyndroom ( trisomie 13).
97% van de zwangerschappen met syndroom van Down ( trisomie 21), 90% met trisomie 18 ( Edwardssyndroom)  en 90% met trisomie 13 ( Patausyndroom) wordt met deze test gevonden. Een goede uitslag geeft bijna 100% zekerheid. Ook kan er, als je kiest voor nevenbevindingen, naar andere chromosoomafwijkingen gezocht worden. Bij 3% van de bloedafnames lukt de test niet, je kunt dan zonder kosten de test opnieuw doen.
De nipt is voor u kosteloos.
De uitslag is normaal gesproken binnen 10 werkdagen bekend. Indien de uitslag afwijkend is, kom je in aanmerking voor vervolgonderzoek. De kosten voor vervolgonderzoek worden vergoed door je basisverzekering, maar kunnen ten koste gaan van je eigen risico.

13 wekenecho

Vanaf 1 september 2021 kunnen ouders kiezen voor de 13 wekenecho. Dit is een medisch onderzoek naar lichamelijke afwijkingen bij het ongeboren kind.
De 13 wekenecho lijkt veel op de 20 wekenecho. Bij beide onderzoeken bekijkt een echoscopist of het kind lichamelijke afwijkingen heeft.

Het kind is rond 13 weken kleiner en minder ver ontwikkeld dan bij de 20 wekenecho. Veel afwijkingen zijn nog niet te zien. Maar sommige, vaak ernstige afwijkingen wel. Die kunnen zo ernstig zijn dat het kind tijdens of vlak na de zwangerschap overlijdt. De echoscopist kan niet alles zien. Als zij geen afwijkingen ziet, is dit geen garantie dat het kind gezond is.

Tijdens dit onderzoek beoordeelt een ervaren echoscopist bij een echocentrum de verschillende orgaansystemen van jullie kindje. Het onderzoek duurt ongeveer 30 minuten. Zij vragen je slechts 1 volwassene (geen kinderen) mee te nemen naar dit onderzoek. De 13 wekenecho wordt gefinancierd vanuit de rijksbegroting. De echoscopist zal je informeren wanneer bij het echoscopisch onderzoek afwijkingen worden gezien of als hieraan wordt getwijfeld. Je krijgt dit direct na de echo te horen. Bij een afwijkende bevinding kom je in aanmerking voor verder onderzoek. De echoscopist telefonisch contact opnemen met je verloskundige. Je verloskundige regelt dan een verwijzing voor verder onderzoek als dat gewenst is.

Meestal is dit vervolgonderzoek een uitgebreid echoscopisch onderzoek (GUO). Je wordt hiervoor doorverwezen naar het ziekenhuis. In een aantal gevallen zal blijken dat er niets aan de hand is. Wanneer naar aanleiding van dit onderzoek wederom een ‘afwijkende’ bevinding wordt gedaan zal de gynaecoloog met jullie de mogelijke vervolgstappen bespreken.

Je kunt alleen kiezen voor de 13 wekenecho als je meedoet aan de wetenschappelijke IMITAS studie. Het doel van  de IMITAS  studie is om te onderzoeken of de voordelen van de 13 wekenecho opwegen tegen de nadelen ervan.

  • Een vroege echo lijkt in het voordeel van zwangeren. Je kunt dan al vroeg in de zwangerschap weten of je kind een ernstige lichamelijk afwijking heeft. Jullie hebben zo meer tijd voor extra onderzoek en om te beslissen wat je met de uitslag doet.
  • Maar aan de andere kant kan een vroege echo misschien ook zorgen voor extra onrust en onzekerheid.

In de studie wordt onder andere bekeken hoeveel zwangeren er – na het uitgebreide gesprek – kiezen voor de 13 wekenecho. Ook kijken de onderzoekers naar de ervaringen van zwangeren en professionals. De studie loopt tot 2024. Na de studie beslist het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport ) of de 13 wekenecho definitief wordt ingevoerd in Nederland.

De 13 wekenecho wordt gefinancierd door de overheid via de rijksbegroting. Voor jou zijn er dus geen kosten aan verbonden.

20 wekenecho (het SEO)

Tijdens dit onderzoek beoordeelt een ervaren echoscopiste bij een echocentrum de verschillende orgaansystemen van jullie kindje. Het onderzoek duurt ongeveer 30 minuten. Zij vragen je slechts 1 volwassene (geen kinderen) mee te nemen naar dit onderzoek. Het SEO wordt vergoed door je zorgverzekering. De echoscopiste zal je informeren wanneer bij het echoscopisch onderzoek afwijkingen worden gezien of als hieraan wordt getwijfeld. Je krijgt dit direct na de echo te horen. Bij een afwijkende bevinding kom je in aanmerking voor verder onderzoek. De echoscopiste zal je een advies geven over het vervolgonderzoek en telefonisch contact opnemen met je verloskundige. Je verloskundige regelt dan een verwijzing voor verder onderzoek als dat gewenst is.

Dit vervolgonderzoek is, net als bij de 13 wekenecho meestal een uitgebreid echoscopisch onderzoek (GUO). Je wordt hiervoor doorverwezen naar het ziekenhuis. In een aantal gevallen zal blijken dat er niets aan de hand is. Wanneer naar aanleiding van dit onderzoek wederom een ‘afwijkende’ bevinding wordt gedaan zal de gynaecoloog met jullie de mogelijke vervolgstappen bespreken.

De kans dat een aangeboren lichamelijke afwijking bij het kindje wordt ontdekt tijdens een SEO, is afhankelijk van de afwijking. Bijvoorbeeld: de kans dat een open ruggetje ontdekt wordt, is ongeveer 90 op de 100. De kans dat een hartafwijking ontdekt wordt, is ongeveer 50 op de 100. Een goede uitslag bij de 20 wekenecho is geen garantie voor een gezond kind immers kunnen niet alle afwijkingen gezien worden.

Aan de 20 wekenecho wordt vergoedt vanuit je basiszorgverzekering.